Omgaan met grenzen

Goed omgaan met grenzen blijkt makkelijk gezegd dan gedaan. In onze samenleving wordt voortdurend een apèl op ons gedaan en we zijn ons niet altijd bewust dat we dan gemakkelijk over onze lichamelijke en psychische grenzen kunnen gaan. Daarbij komen ook onze eigen aangeleerde opvattingen over wat we allemaal moeten kunnen en verdragen. Daarom is een oefening als bewegen met aandacht of een andere aandachtgerichte oefening als bv. yoga helpend om je bewust te worden van je grenzen èn hoe je gewend bent er mee om te gaan. Veel mensen weten niet hoe ze hun grenzen kunnen voelen of wat ze eigenlijk zijn. Eigenlijk geeft je lichaam je grenzen precies aan door pijn of vermoeidheid, zwaar gevoel, maar ook onrust en stress kun je in je lichaam voelen. Hoe je daarmee omgaat is afhankelijk van hoe je bent, wat je hebt geleerd en wat van jezelf verwacht en hoe je omgeving daarmee omgaat enz. Eén van de deelnemers vroeg zich bijvoorbeeld af of stijfheid of spierpijn na een serie lichaamsoefeningen een grens is? Een grens voel je op het moment dat die zich aandient. Het kan zijn dat je inderdaad over je grens bent gegaan en daardoor spierpijn hebt gekregen. Om het te leren voelen op het moment waarop je nog kunt beslissen wat wijsheid is kijk je eens naar het volgende voorbeeld. Een grens kan zijn dat je langzaam je arm naar boven beweegt en merkt dat het pijn gaat doen. De pijn is een signaal dat er een grens wordt bereikt. Hoe je daar vervolgens op reageert is een ander verhaal. Ga je dan er juist doorheen of blijf je er juist ver voor?
Het kan ook zijn dat je de neiging hebt om zo’n situatie uit de weg te gaan door geen lichaamsoefeningen meer te doen of stoppen met sporten. Vermoeidheid kan daardoor in stand blijven waardoor je stemming ook beinvloed wordt. Door langzame bewegingsoefeningen te doen en/of aandachtsoefeningen te doen, kun je ook opmerken hoe je gewend bent in je dagelijkse leven met grenzen om te gaan. Vaak geldt dat hoe je met de grenzen van je lichaam omgaat je dat ook zo doet met psychische grenzen. Door bewuster en dus beter te voelen wat er is, ben je meer afgestemd op je lichaam en op je gevoelens en emoties. Het is daarom voorstelbaar dat mensen die hun gevoelens en hun lichamelijke ervaringen negeren of wegdrukken, gemakkelijker opbranden en / of over hun grenzen gaan en chronische vermoeidheid en lichamelijke klachten kunnen ontwikkelen.

In de omgang met andere mensen kan zich dat waarschijnlijk ook zo voordoen. Denk maar eens aan gesprek met iemand waar je je allang uit had willen losmaken, maar niet deed uit beleefdheid. Of een feestje waar je je verplicht voelt naar toe te gaan terwijl je eigenlijk al geen energie meer hebt. Door je daarvan bewust te worden kun je dus veel beter bewust kiezen hoe je op dát moment ( want bv. pijn is er niet altijd en ook niet altijd even erg evenals stress en vermoeidheid en onrust) het beste voor jezelf kunt zorgen. Het kan dan ook nog tot effect hebben dat je beter kunt afstemmen op de grenzen van de mensen om je heen.

Reflectie op een mindfulnesstraining

 

Een deelnemer van een mindfulnesstraining schreef onderstaande reflectie na de laatste sessie:

 

• Mijn logboek

• Noteer hier wat je helpt om beter met stress en heftige gevoelens om te gaan en wat je valkuilen zijn.

  Valkuil is maar doorgaan en geen grenzen stellen, geen nee zeggen en te hoge eisen stellen, of voor anderen te gaan denken. Verder geen ruimte voor mijzelf inplannen en blijven multitasken.

  Helpend:
  Ruimte nemen door de dag heen, hoofd en bijzaken blijven onderscheiden met eigen behoeftes contact houden. Liefdevolle vriendelijkheid. Grenzen bewaken en stellen en nee zeggen. Contact houden met mijn emoties, stap terug nemen ipv voorop lopen. Haalbare doelen stellen en met aandacht bovenstaande doen.

• Welke automatische reactiepatronen heb je in de loop van deze training ontdekt die je wil veranderen?
  Ben je hierbij obstakels tegen gekomen? Welke? Hoe ga je daar nu mee om?

  Hoge eisen, te veel verantwoordelijkheid nemen, over grenzen gaan ten koste van mijzelf, te veel door elkaar / tegelijk doen.
  Weerstand zit er in dat ik weinig ruimte heb en neem om tijd voor mijzelf in te plannen.
  Ik heb ervaren dat doorgaan averechts werkt en ruimte en tijd voor mijzelf noodzakelijk is, met aandacht leven en een vertraging in mijn dagelijkse bezigheden helpt om bewuster en meer ontspannen te leven.
  Ik zal er aan blijven werken om de weerstand niet te laten ‘winnen’ van de ruimte, het geduld, de aandacht, het contact met mijzelf en liefdevolle aandacht.

• Wat heeft de training je gebracht? Wat is voor jou belangrijk geweest in de training? Wat is voor jou moeilijk geweest en hoe is het voor jou dat de training stopt?

  Meer rust heeft het gebracht, meer mildheid en meer innerlijke kracht met minder oordelen. Ik ben veel bewuster geworden van de drukte in mijn hoofd en geschrokken van de negatieve invloed die dat op mijn leven heeft.
  Het is belangrijk geweest dat ik tijd voor mijzelf heb genomen, minder in verzet ben gegaan maar met aandacht ruimte heb kunnen geven aan wat er daadwerkelijk speelt. Dit is soms moeilijk maar ook fijn! Ik heb ervaren dat mildheid, grenzen stellen en dingen met aandacht doen zeer waardevolle eigenschappen zijn die dagelijks aandacht behoeven. Word ik een leuker mens van! En scheel veel negatieve energie.

• Kijk naar de doelen die je in de eerste sessie hebt opgeschreven en ga na of je je doelen hebt bereikt, of niet, of dat je doelen zijn veranderd.

  Het lukt beter om nee te zeggen en grenzen te stellen. Milder naar mijzelf en mijn omgeving te zijn. Meer mijzelf met respect te behandelen. Ondanks vermoeidheid die er zeker nog is hoop ik dat als ik bovenstaande blijf doen dit op termijn meer energie zal geven. Bewust en met aandacht multitasken is beter dan klakkeloos doorgaan.
  Ik sta dichter bij mijzelf en wat ik wil, ipv bezig te zijn met mijn omgeving. Mijn innerlijke kracht is er zeker maar kan deze nu beter inzetten voor mijzelf en daar trouw aan blijven.
  Heel fijn, bedankt!!!